وقتی واژه هنر رزمی به گوش میرسد ذهن بسیاری به سمت ضربه و مبارزه میرود اما در میان دهها سبک و مدرسه رزمی، سبکی وجود دارد که معنای «هنر» را فراتر از حرکات تند و دفاعهای خشن تفسیر میکند.
کمپو (Kempo) یکی از کاملترین، فلسفیترین و در عین حال کاربردیترین هنرهای رزمی دنیاست هنری که از دل تاریخ شرقی برخاسته و امروز به زبانی مشترک برای بیش از ۱۰۸ کشور جهان تبدیل شده است.
از شائولین تا دنیای مدرن: ریشههای عمیق کمپو
تاریخ کمپو به معابد شائولین چین بازمیگردد؛ جایی که راهبان برای محافظت از خود در برابر خطرات بیرونی، تمریناتی را پایهگذاری کردند که در آن ذهن، جسم و روح همزمان پرورش مییافتند.
این هنر از طریق بازرگانان و راهبان به جزایر ریوکیو و به ویژه اوکیناوا در ژاپن رسید، جایی که با سبکهای محلی و فرهنگ سامورایی ترکیب شد و به تدریج در قالبهایی منسجمتر و کاربردیتر توسعه یافت.
در زبان ژاپنی، (کمپو (Kenpō یا Kempo به معنای «قانون مشت» یا «راه مشت» است؛ اما مفهومی که این واژه در خود جای داده، بسیار فراتر از ضربه و تکنیک است. کمپو راهی است برای شناخت خود، تسلط بر هیجانات و تعامل با خطرات زندگی، چه در مبارزه و چه در میدان روزگار.
فدراسیون جهانی کمپو (IKF): ستون توسعه بینالمللی
با هدف نظمدهی، ترویج، آموزش و برگزاری رقابتهای بینالمللی، فدراسیون جهانی کمپو (IKF) در اوایل دهه ۲۰۰۰ تأسیس شد. امروز این فدراسیون در ۱۰۸ کشور از جمله فرانسه،ایران، آمریکا، پرتغال، اسپانیا، برزیل، آلمان، آرژانتین، هند، تونس، الجزایر، چین، ژاپن، قزاقستان، تاجیکستان، ترکیه، اندونزی و بسیاری دیگر فعال است.
با برگزاری مسابقات قارهای، جامهای جهانی، اردوهای آموزشی، دورههای داوری و مربیگری، بستری فراهم کرده تا هنر اصیل کمپو بهروز، علمی و جهانی باقی بماند.
استایلهای مبارزاتی در کمپو؛ تلفیق هنر، قدرت و منطق رزمی
یکی از ویژگیهای منحصربه فرد هنر رزمی کمپو ، تنوع در سبکها و شیوههای مسابقاتی آن است؛ از مبارزههای شدید و حرفهای گرفته تا نمایشهای سنتی و فرمهای تمرینی.
کمپو برخلاف بسیاری از سبکها نهتنها بر قدرت بدنی تأکید دارد بلکه بر کنترل، تکنیک، زیبایی، فلسفه و انعطاف در شرایط مختلف تمرکز میکند. بخشهای اصلی این هنر رزمی به شرح زیر است ::
کمپو مبارزهای (Fighting Kempo)
کمپو مبارزهای، شامل مسابقات متنوعی است که هر کدام با قوانین و شدت تماس متفاوت طراحی شدهاند. این تقسیمبندی باعث میشود هم کودکان و نوجوانان در آن شرکت کنند و هم قهرمانان حرفهای و تجربهای جدی و پرهیجان داشته باشند.
Semi-Kempo
سبکی سبک و امتیازی، بدون ضربات سنگین. دراین سبک مبارزه با کنترل بالا انجام میشود و داوران پس از هر تکنیک توقف کرده و امتیاز میدهندو مناسب رده های سنی مختلف است
Light-Kempo
مبارزهی پیوسته با تماس محدود. تکنیکها سریع اجرا میشوند ولی باید کنترلشده باشند؛ تمرکز بر سرعت و دقت است.
Full-Kempo
نسخه کاملتر مسابقه، شامل ضربات کامل ایستاده، پرتابها، و کار زمینی. شبیه به MMA سنتی اما در چارچوب قوانین کمپو
Knockdown
مبارزه ایستادهی سخت با تمرکز بر قدرت بدنی، شبیه کیوکوشین، بدون ضربه مشت به صورت. ملاک پیروزی قدرت و استقامت است
Submission
درگیری زمینی برای گرفتن و تسلیم حریف. شامل فنون قفل مفصل، خفهکردن (چوک)، و تکنیکهای جوجیتسو. با یا بدون لباس سنتی (گی).
Kempo Kick
سبک ضربه محور با تمرکز ویژه بر تکنیکهای پا و لگد. برای علاقهمندان به کیکبوکسینگ و مبارزات ایستاده
Kempo KO
برای مبارزان سطح بالا طراحی شده و هدف اصلی ناک اوت (KO) است. سرعت، قدرت و تاکتیک نقش اصلی را ایفا میکنند.
Kempo K1
ترکیبی از قوانین کیکبوکسینگ و کمپو؛ استفاده از زانو، لگد و مشت در مبارزهای شدید ولی بدون مبارزه زمینی.
Kempo MMA (Light / Full / Elite)
سه سطح از مسابقات مشابه MMA. نسخه سبک برای هنرجویان تازهکار، نسخه کامل برای مبارزان فعال و نسخه حرفهای برای قهرمانان با تجربه بالا
Rumble
مبارزههای تیمی یا گروهی در مدت زمان کوتاه. بسیار هیجانی با فرمتی خاص و گاهی همراه با لباسهای متحدالشکل تیمی
Kempo Contact
مبارزهای با شدت متوسط. ترکیبی از ضربات واقعی با محدودیتهای ایمنی و داوری منصفانه
Gladiator
مبارزهای نمایشی با سلاحهای نرم و ایمن با محافظت کامل از بدن. مناسب جشنوارهها، رویدادهای آموزشی و کودکان
۲. کمپو سنتی (Traditional Kempo)
کمپو تنها در مشت و لگد خلاصه نمیشود. بخش سنتی کمپو یادآور اصالت و فلسفه شرقی این هنر است؛ جایی که هماهنگی، تمرکز، زیبایی و تکنیک در اولویت قرار دارند.
کمپو سنتی بر پایه تکنیکهای کاربردی و عملی است. تکنیک های نمایشی بدون کاربرد واقعی اصولا از امتیاز خاصی بهره نمی برند.
Kata
اجرای فرمهای مشخص بدون سلاح. یک نمایش هنری و دقیق از تکنیکها، کنترل بدن، تنفس و تمرکز ذهن.
Weapon Kata
فرمهایی با سلاحهای سنتی مانند نانچاکو، تونفا، چوب، شمشیر و… در قالب حرکتهای نمایشی و استاندارد. قدرت، تعادل، و ریتم از ملاکهای اصلی داوری است
Self Defence
اجرای تکنیکهای دفاع شخصی در مقابل سناریوهای حمله. بیشتر در قالب نمایش انفرادی یا گروهی اجرا میشود
Weapon Self Defence
دفاع در برابر حملات مسلح، با استفاده از تکنیکهای خلع سلاح، دور کردن مهاجم و کنترل شرایط.
KATA Synchron
اجرای گروهی فرمها با بالاترین سطح هماهنگی. اعضای تیم باید مانند یک بدن واحد حرکت کنند.
Adaptado Kempo
بخش ویژهای برای ورزشکاران دارای معلولیت جسمی یا ذهنی طراحی شده است. این بخش روح انسانی کمپو را به نمایش میگذارد؛ مشارکت، برابری و احترام. شامل : Semi-Kempo مبارزه سبک با کنترل کامل – • Kata فرم سادهشده Weapon Kata با سلاحهای ایمن .این تنوع در سبکها باعث شده کمپو از سنین کودکی تا سالمندی از حرفهای تا مبتدی برای همه قابل دسترسی و تمرین باشد.
کمپو در ایران؛ آغاز یک مسیر با ریشههای محکم
در ایران، کمپو به لطف تلاشهای مستمر استاد مسعود جعفری، بهعنوان رئیس کمیته کمپو در قاره آسیا، جان تازهای گرفته است. ایشان با سابقهای طولانی در هنرهای رزمی، ارتباط نزدیک با فدراسیون جهانی و رویکردی علمی، مسیر توسعه کمپو در کشور را هموار کرده است. نمایندگی رسمی کمپو توسط ایشان به امیرحسین رهسپار اعطا شده و امروز با برنامه ریزی های دقیق ، برگزاری دورههای آموزشی، آزمونهای درجه، رقابتهای داخلی و اعزام تیمها به میدان های بینالمللی، کمپو در ایران در مسیر رشد پایدار قرار دارد.
مسابقات و چشمانداز جهانی
کمپو در دنیا تنها یک رشته ورزشی نیست، بلکه بهعنوان ابزاری برای آموزش اخلاق، نظم شخصی و اعتماد به نفس در مدارس، باشگاهها، دانشگاهها و نهادهای نظامی تدریس میشود.
رقابتها در سطوح مختلف شامل:
- جام جهانی و قارهای
- مسابقات ردههای سنی مختلف
- قهرمانی معلولین (Adaptado)
- رقابتهای نمایشی و آزاد (Open Championships)
رقابت های حرفه ای ( MMA- K1)
همچنین هر سال اردوها و سمینارهای بینالمللی برای داوران، مربیان و ورزشکاران برگزار میشود که موجب یکپارچگی و ارتقاء فنی جامعه جهانی کمپو شده است.